TÓC CỦA MẸ TÔI    Mẹ tôi hong tóc buổi chiều Quay quay bụi nước bay theo gió đồng    Tóc dài mẹ xõa sau lưng Bao nhiêu sợi bạc chen cùng sợi đen.    Tóc sâu của mẹ tôi tìm Ngón tay lần giữa ấm mềm yêu thương    Bao nhiêu sợi bạc màu sương Bấy nhiêu

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của bài thơ trên là biểu cảm. Bài thơ thể hiện cảm xúc, tình cảm của người con đối với mẹ, qua những hình ảnh và suy tư về mái tóc của mẹ, qua đó bộc lộ nỗi lo âu và yêu thương.

Câu 2. Các cặp từ trái nghĩa có trong bài thơ:
- Tóc bạc - tóc đen
- Dài - ngắn (tương đối bởi tóc không được đề cập ngắn mà chỉ xõa dài)
- Lo buồn (vì mẹ) - vui (công nhận con ngoan)

Câu 3. Biện pháp tu từ được sử dụng ở các dòng thơ là phép điệp. Cụ thể là:
- "Bao nhiêu sợi bạc" xuất hiện trong hai dòng thơ để nhấn mạnh ý nghĩa về nỗi lo lắng và năm tháng trôi qua.
- "Ước gì tóc mẹ bạc rồi lại xanh" sử dụng phép ẩn dụ và mơ ước để thể hiện mong muốn không còn những nỗi buồn cho mẹ mà trở lại tuổi trẻ.

Câu 4. Ở khổ 2, người con thể hiện tình cảm yêu thương, lo lắng đối với mẹ. Hình ảnh ngón tay lần giữa tóc mẹ đại diện cho sự chăm sóc, gần gũi và gắn bó sâu sắc.

Câu 5. Qua dòng thơ “Ước gì tóc mẹ bạc rồi lại xanh”, người con ước điều biển đổi cho mẹ trở lại tuổi trẻ, không còn lo âu hay buồn phiền, mà luôn được hạnh phúc, vui vẻ.

Câu 6. Người con bộc lộ những cảm xúc sâu sắc như yêu thương, biết ơn, lo lắng và mong muốn được chăm sóc cho mẹ. Tâm trạng gắn kết chặt chẽ với hình ảnh tóc của mẹ, từ đó nảy sinh những nỗi niềm trăn trở về cuộc sống của mẹ.

Câu 7. Bài thơ khơi gợi trong em những cảm xúc sâu sắc về tình mẹ, sự hy sinh và lo lắng của mẹ dành cho con. Em mong muốn có thể làm điều gì đó để mẹ vui vẻ, hạnh phúc hơn và không còn phải lo lắng.

Câu 8. Cảm nhận về bài thơ: Bài thơ "Tóc của mẹ tôi" là một tác phẩm sâu sắc, thể hiện tình cảm thiêng liêng giữa mẹ và con. Với những hình ảnh chân thực, gần gũi, tác giả đã khắc họa nên hình ảnh của người mẹ lam lũ nhưng hết lòng vì con cái. Mái tóc của mẹ không chỉ là biểu tượng của tuổi tác mà còn là dấu ấn của những lo toan, nhọc nhằn mà mẹ phải gánh chịu. Qua từng dòng thơ, tình yêu và lòng biết ơn của người con dành cho mẹ được thể hiện thật sự chân thành. Có những khoảnh khắc muốn mẹ được hạnh phúc, không còn ưu phiền. Bài thơ khiến người đọc phải suy ngẫm về những gì mẹ đã dành cho con cái, từ đó tự nhắc nhở bản thân cần quan tâm và chăm sóc mẹ nhiều hơn trong cuộc sống hiện tại.

Câu 9. Một văn bản cùng chủ đề với bài thơ trên là "Bài thơ về tiểu đội xe không số" của nhà thơ Phạm Tiến Duật.