'Nhân vật là phương tiện để văn học khám phá và cắt nghĩa về con người'  Bằng trải nghiệm văn học qua các tác phẩm truyện hãy làm sáng tỏ quan niệm( NLVH)

Quan niệm “Nhân vật là phương tiện để văn học khám phá và cắt nghĩa về con người” thể hiện rằng nhân vật trong các tác phẩm văn học không chỉ đơn thuần là hình ảnh hoặc biểu tượng, mà còn là những phương tiện quan trọng giúp người đọc hiểu rõ hơn về bản chất con người, cuộc sống, và những mối quan hệ xã hội. Để làm sáng tỏ quan niệm này, chúng ta có thể xem xét qua một số tác phẩm văn học tiêu biểu.

Trong tác phẩm "Chí Phèo" của Nam Cao, nhân vật Chí Phèo không chỉ đại diện cho một con người cụ thể, mà còn là biểu tượng của tầng lớp nông dân bị áp bức trong xã hội phong kiến. Sự biến đổi của Chí từ một con người hiền lành trở thành một kẻ lưu manh, hung bạo là minh chứng cho những tác động tàn khốc của xã hội đến số phận con người. Qua đó, Nam Cao đã phản ánh những bất công, thống khổ mà người nông dân phải gánh chịu, qua đó khiến người đọc suy ngẫm về thân phận con người.

Tương tự, trong tác phẩm "Số Đỏ" của Vũ Trọng Phụng, nhân vật Xuân Tóc Đỏ là cầu nối để tác giả phê phán xã hội tư sản sành điệu và những thói hư tật xấu của con người trong thời kỳ đổi mới. Qua từng hành động, suy nghĩ và những mưu mô của Xuân Tóc Đỏ, tác giả đã khéo léo khắc họa những sự giả dối, tham lam và những tương tác xã hội đầy mỉa mai, từ đó phản ánh cái chân thực và khắc nghiệt trong con người.

Một ví dụ nữa là tác phẩm "Lão Hạc" của Nam Cao. Nhân vật Lão Hạc biểu hiện cho một hình ảnh người nông dân nghèo khổ nhưng luôn giữ gìn phẩm giá, dù sống trong cảnh cùng quẫn. Qua những lựa chọn và quyết định của Lão Hạc, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về nhân cách, lòng tự trọng, và cái giá của sự sống trong xã hội đầy rẫy tội ác. Hình ảnh Lão Hạc khiến người đọc cảm nhận được nỗi đau, sự hy sinh và cả tình thương của con người.

Qua các tác phẩm trên, ta thấy rõ nhân vật không chỉ là hình thức của câu chuyện mà còn là phương tiện truyền tải những thông điệp sâu sắc về con người, về nhân tính, về sự tương tác và mâu thuẫn trong xã hội. Chính từ những yếu tố này, nhà văn khám phá và lý giải những khía cạnh khác nhau của con người, từ đó làm phong phú thêm tri thức và cảm xúc của người đọc về cuộc sống.

Như vậy, quan điểm “Nhân vật là phương tiện để văn học khám phá và cắt nghĩa về con người” được thể hiện rõ nét qua cách mà nhân vật trong các tác phẩm văn học tương tác với thế giới xung quanh và phản ánh những nỗi niềm, giá trị cũng như bản chất con người trong xã hội.