Giải thích hiện tượng mùa trong năm ở vùng ôn đới bán cầu Bắc và bán cầu Nam? Dựa vào bảng số liệu dưới đây, nhận xét và giải thích sự thay đổi nhiệt độ trung bình năm và biên độ nhiệt độ năm theo vĩ độ

Hiện tượng mùa trong năm ở vùng ôn đới bán cầu Bắc và bán cầu Nam có sự khác biệt rõ rệt do sự nghiêng của trục trái đất khoảng 23,5 độ. Khi một bán cầu hướng về phía mặt trời, khu vực đó sẽ nhận được ánh sáng mặt trời trực tiếp, dẫn đến mùa hè với thời tiết ấm áp. Ngược lại, khi bán cầu đó quay xa khỏi mặt trời, khu vực sẽ trải qua mùa đông lạnh giá. Điều này tạo ra sự thay đổi nhiệt độ theo mùa.

- Ở bán cầu Bắc, mùa hè diễn ra từ khoảng tháng 6 đến tháng 9, khi Bắc bán cầu nghiêng về mặt trời. Ngược lại, mùa đông từ khoảng tháng 12 đến tháng 3, khi Bắc bán cầu nghiêng ngược lại.
- Tương tự, ở bán cầu Nam, mùa hè từ tháng 12 đến tháng 3 và mùa đông từ tháng 6 đến tháng 9.

Về phần bảng số liệu, ta thấy sự thay đổi của nhiệt độ trung bình năm và biên độ nhiệt độ năm theo vĩ độ khác nhau.

1. Nhiệt độ trung bình năm: Ta thấy nhiệt độ trung bình năm giảm dần khi vĩ độ tăng lên. Tại 0 độ và 20 độ vĩ Bắc, nhiệt độ trung bình cao (24,5°C và 25,0°C) cho thấy đây là những khu vực gần xích đạo, nơi có ánh sáng mặt trời trực tiếp quanh năm. Đến vĩ độ 70 độ Bắc, nhiệt độ trung bình xuống đến -10,4°C, đó là vùng cực, nơi nhận được ít ánh sáng và nhiệt độ thấp trong suốt năm.

2. Biên độ nhiệt độ năm: Biên độ nhiệt độ năm cũng có sự thay đổi theo vĩ độ. Tại 0 độ vĩ Bắc, biên độ nhỏ nhất (1,8°C) cho thấy thời tiết khá ổn định, ít biến động. Khi tăng lên về phía Bắc (20 độ, 30 độ), biên độ tăng dần, cho thấy sự phân chia mùa rõ rệt hơn. Đến 70 độ Bắc, biên độ lớn nhất (32,3°C) cho thấy sự khác biệt giữa mùa hè và mùa đông là cực lớn, do có sự thay đổi rõ ràng về ánh sáng và nhiệt độ.

Sự thay đổi nhiệt độ trung bình và biên độ nhiệt độ năm theo vĩ độ phản ánh những điều kiện khí hậu khác nhau, từ khí hậu nhiệt đới ổn định ở gần xích đạo đến khí hậu cực kỳ lạnh ở vùng cực, và cho thấy ảnh hưởng sâu sắc của vị trí địa lý đến điều kiện thời tiết tại các khu vực khác nhau trên Trái Đất.