Câu hỏi trang 152
MĐ: Em cảm thấy nhịp thở thay đổi như thế nào sau khi chạy nhanh 100m? Giải thích |
Phương pháp giải
Khi hoạt động mạnh, cơ thể cần cung cấp đủ khí cho các tế bào
Lời giải chi tiết
Sau khi chạy nhanh 100m, em cảm thấy nhịp thở nhanh hơn, thở mạnh và sâu hơn. Do khi hoạt động thì cơ thể cần nhiều năng lượng → Hô hấp tế bào tăng → tế bào cần nhiều oxi và thải ra nhiều cacbonic → nồng độ cacbonic trong máu tăng, kích thích trung khu hô hấp ở hành tủy điều khiển làm tăng nhịp hô hấp
CH 1. Chức năng của hệ hô hấp là gì? |
Phương pháp giải
Nắm được chức năng của hệ hô hấp
Lời giải chi tiết
Hệ hô hấp có chức năng thực hiện quá trình trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường
CH 2. Quan sát hình 32.1 và cho biết hệ hô hấp gồm những cơ quan nào. Mỗi cơ quan có chức năng gì? |
Phương pháp giải
Quan sát hình vẽ, nêu được cấu tạo của hệ hô hấp và chức năng của các cơ quan
Lời giải chi tiết
Hệ hô hấp gồm đường dẫn khí và phổi. Các cơ quan trong hệ hô hấp phối hợp nhịp nhàng với nhau thực hiện chức năng trao đổi khí. Cụ thể được thể hiện trong bảng sau:
CH 3. Không khí sẽ di chuyển qua các cơ quan nào khi hít vào và khí thở ra |
Phương pháp giải
Nhớ lại kiến thức về đường đi của khí qua các cơ quan khi hít vào và thở ra
Lời giải chi tiết
Qua quá trình hít vào đưa không khí giàu O2 đi qua đường dẫn khí vào phổi, thực hiện trao đổi khí tại phế nang: O2 từ phế nang đi vào mao mạch phổi và CO2 từ mao mạch phổi đi ra phế nang. Hệ tuần hoàn giúp vận chuyển O2 từ phế nang đến tế bào và CO2 từ tế bào ra phế nang. Quá trình thở ra đưa không khí giàu CO2 từ phổi qua đường dẫn khí ra ngoài môi trường.
Câu hỏi trang 153
LT 1. Lấy ví dụ về sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng của một cơ quan trong hệ hô hấp |
Phương pháp giải
Nhớ lại kiến thức về cấu tạo và chức năng của hệ hô hấp để lấy ví dụ của một cơ quan.
Lời giải chi tiết
Đặc điểm cấu tạo của phổi phù hợp với chức năng:
-
Phổi là nơi diễn ra sự trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường bên ngoài
-
Bao ngoài hai lá phổi có hai lớp màng, lớp màng ngoài dính với lồng ngực, lớp trong dính với phổi, giữa hai lớp có chất dịch giúp cho phổi phồng lên, xẹp xuống khi hít vào và thở ra.
-
Đơn vị cấu tạo của phổi là phế nang tập hợp thành từng cụm và được bao bởi màng mao mạch dày đặc tạo điều kiện cho sự trao đổi khí giữa phế nang và máu đến phổi được dễ dàng.
-
Số lượng phế nang có tới 700-800 triệu phế nang làm tăng bề mặt trao đổi khí của phổi
LT 2. Vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa hệ hô hấp và hệ tuần hoàn |
Phương pháp giải
Hiểu được từng giai đoạn của quá trình hô hấp và tuần hoàn để nêu được mối quan hệ của hai hệ.
Lời giải chi tiết
Sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa hệ hô hấp và hệ tuần hoàn
VD 1. Vì sao khi chúng ta vừa ăn vừa nói có thể bị sặc? |
Phương pháp giải
Nhớ lại cấu tạo của khí quản và hoạt động của khí quản và thực quản
Lời giải chi tiết
Khi chúng ta vừa ăn vừa nói chuyện, sẽ khiến nắp thanh quản không kịp phản ứng, khi nắp thanh quản đang đậy khí quản để nuốt thức ăn, thì bộ não lại ra lệnh: mở cửa khí quản để không khí đi ra, lúc này thức ăn có thể sẽ rơi vào đường khí quản, khiến chúng ta sẽ bị sặc.
VD 2. Vì sao chúng ta không nên đốt than củi trong phòng kín khi ngủ? |
Phương pháp giải
Khi đốt than củi, hàm lượng khí O2 giảm dần và hàm lượng khí CO và CO2 tăng dần
Lời giải chi tiết
Nguyên nhân là khi đốt than trong phòng ngủ, phòng chật hẹp lại đóng kín cửa, than cháy sẽ đốt hết khí oxi, sinh ra khói mà trong khói đó có hàm lượng CO và CO2 cao. Lâu dần Các khí này nhiều lên, không thoát ra được môi trường ngoài gây nguy hiểm cho hệ hô hấp, làm ngạt thở, có thể gây tử vong cho người.
Câu hỏi trang 154
CH 4. Ô nhiễm không khí và khói thuốc lá tác động như thế nào đến hệ hô hấp? |
Phương pháp giải
Ô nhiễm không khí và khói thuốc lá có tác động xấu đối với hệ hô hấp. Chính vì thế cần có những biện pháp để phòng bệnh hô hấp
Lời giải chi tiết
Ô nhiễm không khí và khói thuốc lá gây ra các bệnh về phổi và đường hô hấp như bệnh hen suyễn, viêm phổi, viêm đường dẫn khí,...do bụi mịn và các hóa chất gây kích ứng hệ hô hấp, làm tê liệt lớp lông rung trong đường dẫn khí, cản trở hồng cầu vận chuyển O2 từ đó gây tổn thương hệ hô hấp, suy giảm chức năng phổi
Câu hỏi trang 155
VD 3. Tại sao khi giao mùa, thời tiết ẩm, chúng ta thường dễ mắc bệnh viêm đường hô hấp? |
Phương pháp giải
Khi thời điểm giao mùa, thời tiết và độ ẩm không khí thay đổi thất thường khiến cơ thể không thích ứng kịp dẫn đến dễ mắc các bệnh về hô hấp
Lời giải chi tiết
Khi thời điểm giao mùa, thời tiết và độ ẩm không khí thay đổi thất thường khiến cơ thể không thích ứng kịp. Đây chính là môi trường thuận lợi cho virus, vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp hoạt động mạnh, do đó đây là thời điểm bùng phát rất nhiều bệnh đường hô hấp, đặc biệt là các đối tượng có hệ miễn dịch kém như trẻ nhỏ và người lớn tuổi.
VD 4. Gia đình em thường sử dụng những biện pháp nào để tạo không khí trong lành giúp bảo vệ đường hô hấp? |
Phương pháp giải
Nhớ lại các biện pháp gia đình em sử dụng để tạo không khí trong lành giúp bảo vệ hô hấp
Lời giải chi tiết
-
Mở cửa sổ để không khí được lưu thông: mở cửa mỗi ngày để giảm bớt luồng không khí có hại trong không khí trong nhà và mang thêm oxy tự nhiên vào nhà.
-
Trồng cây trong nhà giúp làm sạch không khí
-
Luôn vệ sinh thú cưng sạch sẽ
-
Dùng máy lọc không khí
-
Thường xuyên vệ sinh, khử sạch nấm mốc trong nhà để đảm bảo chúng không tồn tại trong tổ ấm của bạn
Lý thuyết