Bài 1
Hiền tài là nguyên khí của quốc gia là một trong 82 bài văn bia ở Văn Miếu (Hà Nội), do Thân Nhân Trung soạn 1484. Văn bản không chỉ chứng minh tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia: có quan hệ sống còn đối với sự thịnh suy của đất nước mà còn khẳng định việc khắc bia tiến sĩ là việc làm khích lệ nhân tài không những có ý nghiã lớn với đương thời mà còn có ý nghĩa lâu dài với hậu thế.
Bài 2
Hiền tài là nguyên khí của quốc gia của Thân Nhân Trung là bài kí được khắc bia năm 1484. Bài kí khẳng định tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia, ý nghĩa của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ và nêu bài học lịch sử được rút ra. Hiền tài là nguyên khí của quốc gia ý nói người tài cao học rộng là khí chất ban đầu làm nên sự sống còn và phát triển của đất nước. Vì vậy hiền tài có quan hệ lớn đối với sự thịnh suy của đất nước. Nhà nước đã từng trọng đãi hiền tài: đề cao danh tiếng, phong chức tước, cấp bậc, ghi tên bảng vàng, ban yến tiệc… Những hành động này chưa xứng với vai trò, vị trí của hiền tài nên cần phải khắc bia tiến sĩ để lưu danh sử sách. Việc khắc bia ghi tên tiến sĩ có ý nghĩa to lớn: khuyến khích nhân tài, noi gương hiền tài, ngăn ngừa điều ác và làm cho đất nước hưng thịnh, bền vững dài lâu. Vì vậy thời nào cũng nên quý trọng nhân tài và coi giáo dục là quốc sách hàng đầu của đất nước.
Bố cục
+ Phần 1 (từ đầu đến "không làm đến mức cao nhất"): vai trò của hiền tài với quốc gia, ân huệ của nhà nước với hiền tài.
+ Phần 2 (đoạn còn lại): ý nghĩa, ích lợi của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ đối với hiện tại và cả đời sau.
Nội dung chính
Văn bản Hiền tài là nguyên khí của quốc gia khẳng định tầm quan trọng của hiền tài đối với mỗi đất nước. Ngoài ra, tác giả còn nêu lên ý nghĩa của việc dựng bia và những bài học lịch sử.