Đề thi
Môn: Ngữ văn lớp 11; Năm học 2022 - 2023
Thời gian làm bài: 90 phút - Không kể thời gian phát đề
I. Đọc hiểu (6,0 điểm)
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:
Đây thôn Vĩ Dạ
(Hàn Mặc Tử)
Sao anh không về chơi thôn Vĩ(1)?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền(2).
Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp(3) lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh(4)
Ai biết tình ai có đậm đà?
(Đau thương, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 1995))
Chú thích:
(1) Thôn Vĩ: thôn Vĩ Dạ (có bản chép là Vĩ Giạ, từ gốc là Vĩ Dã- vĩ: lau, dã: là cánh đồng) nằm ở ngoại vi thành phố Huế, có phong cảnh vườn tược rất xinh, nên thơ.
(2) Mặt chữ điền: mặt vuông chữ điền (tiếng Hán), một kiểu khuôn mặt phúc hậu (theo quan niệm tướng mạo thời xưa).
(3) Bắp: ngô.
(4) Nhân ảnh: hình người, bóng người.
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1: Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
A.Thơ tự do
B.Thất ngôn tứ bát cú Đường luật
C.Thơ 7 chữ
D.Thơ bài luật
Câu 2: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong trong khổ thơ đầu?
A. Phép đối, so sánh, câu hỏi tu từ
B. Câu hỏi tu từ, so sánh, nhân hoá
C. Điệp ngữ, so sánh, câu hỏi tu từ
D. Điệp từ, câu hỏi tu từ, so sánh
Câu 3: Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ thơ đầu bài thơ là bức tranh tả cảnh gì và mang vẻ đẹp như thế nào?
A. Một bức tranh bình minh tươi đẹp
B. Một cảnh tượng bình minh vô cùng tươi sáng
C. Một bức tranh bình minh êm ả.
D. Một bức tranh bình minh kì thú.
Câu 4: Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ thơ thứ hai thuộc loại nào trong những bức tranh sau?
A. Một bức tranh sông nước với đêm trăng huyền ảo, thơ mộng.
B. Một bức tranh sông nước với đêm trăng buồn vắng.
C. Một bức tranh sông nước với đêm trăng ảm đạm.
D. Một bức tranh song nước với đêm trăng tươi đẹp.
Câu 5: Nhận xét nào sau đây đúng nhất?
Việc láy lại hai lần từ nắng và sử dụng liên tiếp các phụ ngữ (nắng hang cau, nắng mới) trên một dòng thơ (Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên) đã góp phần làm cho:
A. Cảnh bình minh thêm đẹp.
B. Tăng lên gấp bội cảm giác bừng sáng, tươi mới, chan hòa của nắng.
C. Không gian thêm rực rỡ, chói chang.
D. Không gian như mở rộng vô cùng, vô tận.
Câu 6: Đây thôn Vĩ Dạ là bài thơ về:
A. Tình yêu đôi lứa
B. Tình yêu thiên nhiên và con người xứ Huế mơ mộng
C. Tình yêu thiên nhiên - cuộc sống - con người
D. Cả B và C
Câu 7: Sắc thái cảm xúc chủ đạo toát ra từ bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ cuối của bài thơ không phải là sắc thái nào sau đây:
A. Nhớ thương vô vọng
B. Khát khao vô vọng
C. Tuyệt vọng
D. Hoài nghi
Trả lời câu hỏi:
Câu 8: Xác định ý nghĩa nhan đề “Đây thôn Vĩ Dạ”.
Câu 9: Anh/chị hiểu như thế nào về câu hỏi cuối bài thơ (Ai biết tình ai có đậm đà?)?
Câu 10: Từ nội dung của bài thơ, anh (chị) hãy viết 5- 7 dòng nhận xét về tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình- Hàn Mặc Tử?
II. VIẾT (4,0 điểm)
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó…
Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc”
Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi”
-----Hết-----
- Học sinh không được sử dụng tài liệu.
- Giám thị không giải thích gì thêm.
Đáp án
Phần I. ĐỌC HIỂU
| Câu 1 (0.5đ) | Câu 2 (0.5đ) | Câu 3 (0.5đ) | Câu 4 (0.5đ) | Câu 5 (0.5đ) | Câu 6 (0.5đ) | Câu 7 (0.5đ) |
| C | D | B | A | B | B | C |
Câu 1 (0.5 điểm)
| Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? A. Thơ tự do B. Thất ngôn tứ bát cú Đường luật C. Thơ 7 chữ D. Thơ bài luật |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Xác định thể thơ
Lời giải chi tiết:
Bài thơ trên được viết theo thể thơ: Bảy chữ
→ Đáp án C
Câu 2 (0.5 điểm)
| Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong trong khổ thơ đầu? A. Phép đối, so sánh, câu hỏi tu từ B. Câu hỏi tu từ, so sánh, nhân hoá C. Điệp ngữ, so sánh, câu hỏi tu từ D. Điệp từ, câu hỏi tu từ, so sánh |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ thơ (1)
Xác định các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ
Lời giải chi tiết:
Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong trong khổ thơ đầu: Điệp từ, câu hỏi tu từ, so sánh.
Sao anh không về chơi thôn Vĩ(1)?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền(2).
→ Đáp án D
Câu 3 (0.5 điểm)
| Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ thơ đầu bài thơ là bức tranh tả cảnh gì và mang vẻ đẹp như thế nào? A. Một bức tranh bình minh tươi vui, rực rỡ. B. Một bức tranh bình minh vô cùng tươi sáng C. Một bức tranh bình minh êm ả. D. Một bức tranh bình minh kì thú. |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn
Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ thơ đầu bài thơ là bức tranh tả cảnh: Bình minh vô cùng tươi sáng
→ Đáp án B
Câu 4 (0.5 điểm)
| Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ thơ thứ hai thuộc loại nào trong những bức tranh sau? A. Một bức tranh sông nước với đêm trăng huyền ảo, thơ mộng. B. Một bức tranh sông nước với đêm trăng buồn vắng. C. Một bức tranh sông nước với đêm trăng ảm đạm. D. Một bức tranh song nước với đêm trăng tươi đẹp. |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn
Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ thơ thứ hai là một bức tranh sông nước với đêm trăng huyền ảo, thơ mộng.
→ Đáp án A
Câu 5 (0.5 điểm)
| Nhận xét nào sau đây đúng nhất? Việc láy lại hai lần từ nắng và sử dụng liên tiếp các phụ ngữ (nắng hang cau, nắng mới) trên một dòng thơ (Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên) đã góp phần làm cho: A. Cảnh bình minh thêm đẹp. B. Tăng lên gấp bội cảm giác bừng sáng, tươi mới, chan hòa của nắng. C. Không gian thêm rực rỡ, chói chang. D. Không gian như mở rộng vô cùng, vô tận. Trả lời câu hỏi: |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Chú ý cách sử dụng từ láy
Lời giải chi tiết:
Việc láy lại hai lần từ nắng và sử dụng liên tiếp các phụ ngữ (nắng hang cau, nắng mới) trên một dòng thơ (Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên) đã góp phần: Tăng lên gấp bội cảm giác bừng sáng, tươi mới, chan hòa của nắng.
→ Đáp án B
Câu 6 (0.5 điểm)
| Đây thôn Vĩ Dạ là bài thơ về: A. Tình yêu đôi lứa B. Tình yêu thiên nhiên và con người xứ Huế mơ mộng C. Tình yêu thiên nhiên - cuộc sống - con người D. Cả B và C |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Đây thôn Vĩ Dạ là bài thơ về: Tình yêu thiên nhiên và con người xứ Huế mơ mộng
→ Đáp án B
Câu 7 (0.5 điểm)
| Sắc thái cảm xúc chủ đạo toát ra từ bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ cuối của bài thơ không phải là sắc thái nào sau đây: A. Nhớ thương vô vọng B. Khát khao vô vọng C. Tuyệt vọng D. Hoài nghi |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Sắc thái cảm xúc chủ đạo toát ra từ bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong khổ cuối của bài thơ không phải là sắc thái tuyệt vọng.
Đáp án C
Câu 8 ( 0.5 điểm)
| Xác định ý nghĩa nhan đề “Đây thôn Vĩ Dạ”. |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Là sự khẳng định chắc chắn về một địa danh – một địa danh thơ mộng trữ tình, hòa quện giữa người và cảnh, luôn ở trong tâm tưởng của tác giả.
- Nó như một tiếng reo vui khi đưa lòng mình trở về với nơi thân thương ấy; nhưng cũng là sự khao khát được giao hòa.
- Đọng lại là nỗi buồn, sự luyến tiếc về cảnh và tình của một con người khát vọng yêu mà không được yêu, thèm sống mà không được sống.
Câu 9: (1.0 điểm)
| Anh/chị hiểu như thế nào về câu hỏi cuối bài thơ (Ai biết tình ai có đậm đà?)? |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Câu hỏi mang hai ý nghĩa trái ngược:
+ Làm sao mà biêt tình cảm của người xứ Huế phương xa có đậm đà hay không, hay cũng chỉ như làn khói mù mịt rồi tan đi?
+ Và cô gái Huế thương yêu và thương nhớ ấy làm sao mà biết được tình cảm nhớ thương tha thiết, đậm đà của khách đường xa là anh đây?
+ Câu thơ thể hiện nỗi trống vắng, khắc khoải của một tâm hồn thiết tha yêu mến cuộc sống và con người trong hoàn cảnh đã nhuốm màu bi thương, bất hạnh.
Câu 10: (1.0 diểm)
| Từ nội dung của bài thơ, anh (chị) hãy viết 5- 7 dòng nhận xét về tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình- Hàn Mặc Tử? |
Phương pháp giải:
HS vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- HS nêu quan điểm của bản thân
- Gợi ý:
- Tấm lòng tha thiết của nhà thơ với thiên nhiên, cuộc sống và con người…
II. VIẾT (4đ)
| Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn |
Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức và kĩ năng đã học để thực hiện bài văn
Lời giải chi tiết:
| Viết bài Nghị luận phân tích “ Tình cảm của tác giả đối với làng quê và mảnh đất quê hương” | ||
| Phần chính | Điểm | Nội dung cụ thể |
| Mở bài | 0,5 | - Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Khoa Điềm, tác phẩm “Mặt đường khát vọng”, đoạn trích “Đất Nước” và đoạn trích trong đề. |
| Thân bài | 2,5 | * Cảm nhận hình tượng Đất Nước: Đất Nước hiện lên vừa gần gũi, thân thuộc vừa thiêng liêng, lớn lao: * Nhận xét cách nhìn mới mẻ của tác giả về Đất Nước: |
| Kết bài | 0,5 | - Khẳng định lại vấn đề |
| Yêu cầu khác | 0,5 | - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. - Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ, sáng tạo. |
[hoctot.me - Trợ lý học tập AI]
English
French
Spanish
Russian