2
Trả lời Câu hỏi 2 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Tác giả đã mở đầu câu chuyện bằng cách nào?
Phương pháp giải:
Xác định phần mở đầu
Lời giải chi tiết:
Tác giả đã mở đầu câu chuyện bằng cách sử dụng một câu chủ đề để giới thiệu nhân vật chính và sự kiện quan trọng sẽ được kể lại:
Câu chủ đề này đã:
- Giới thiệu nhân vật chính: "tôi" - người kể chuyện.
- Giới thiệu sự kiện quan trọng: "chuyện xưa" liên quan đến chiếc ghế tựa.
- Gây ấn tượng và khơi gợi sự tò mò cho người đọc.
1
Trả lời Câu hỏi 1 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Xác định ngôi kể, người kể trong văn bản trên.
Phương pháp giải:
Đọc hiểu văn bản để thực hiện
Lời giải chi tiết:
Truyện kể theo ngôi thứ nhất, người kể chuyện là nhân vật “tôi”
3
Trả lời Câu hỏi 3 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Tình huống làm nảy sinh câu chuyện là tình huống gì?
Phương pháp giải:
Xác định tình huống của câu chuyện
Lời giải chi tiết:
Tình huống bác thợ quay trở lại sau khi đi được quãng đường xa.
Tình huống này làm tăng mức độ khó khăn cho sự lựa chọn của bác thợ: Bác hoặc sẽ quên đi chiếc đinh và trở về sớm hơn, hoặc phải quay trở lại đóng nốt chiếc đinh để rồi phải chịu cảnh mưa gió vất vả. Quyết định quay trở lại trong cảnh mưa gió cho thấy bác thà đội mưa gió để làm tròn công việc còn hơn là để chiếc đinh đóng dở đó gây hại cho người khác và bản thân thì cứ phải nghĩ mãi về nó. Ý thức trách nhiệm và lòng trắc ẩn của bác đã khiến bác vượt qua hoàn cảnh bất lợi để quay lại. Như vậy chi tiết tả cảnh mưa gió khắc nghiệt trên càng làm nổi bật vẻ đẹp của sự tận tụy và lòng tốt nơi bác thợ.
4
Trả lời Câu hỏi 4 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Tìm các chi tiết tiêu biểu gắn với các sự kiện trong câu chuyện. Các sự kiện, chi tiết trong truyện được liên kết với nhau như thế nào? Chi tiết nào khiến cho diễn biến của câu chuyện trở nên bất ngờ, thú vị?
Phương pháp giải:
Xác định các chi tiết tiêu biểu của câu chuyện và tìm hiểu sự liên kết giữa chúng.
Lời giải chi tiết:
Chi tiết tiêu biểu:
- Chiếc ghế tựa bị bong mặt
- Bác thợ mộc đến sửa ghế
- Ngón tay sần sùi, gân guốc.
- Trời mưa to và đường trơn trượt.
- Bác thợ vội vàng chào và đi trong mưa.
Ý nghĩa: Thể hiện sự tận tụy, chu đáo và lòng yêu nghề của bác thợ mộc.
Cách liên kết các sự kiện, chi tiết trong truyện: Truyện được kể theo mạch thời gian tuyến tính, từ đầu đến cuối. Các sự kiện được liên kết với nhau một cách logic, có nguyên nhân và kết quả.
Chi tiết khiến cho diễn biến của câu chuyện trở nên bất ngờ, thú vị: bác thợ mộc quay lại nhà để đóng nốt chiếc đinh là chi tiết bất ngờ nhất trong câu chuyện. Chi tiết này khiến người đọc cảm thấy bất ngờ và thú vị vì:
- Nó thể hiện sự tận tụy, chu đáo và lòng yêu nghề của bác thợ mộc.
- Nó thể hiện sự quan tâm của bác thợ mộc đến từng chi tiết nhỏ trong công việc.
- Nó tạo ra một kết thúc đẹp cho câu chuyện.
5
Trả lời Câu hỏi 5 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Đoạn đối thoại giữa cha tôi và bác thợ có tác dụng gì trong việc thể hiện tính cách của hai nhân vật này? Nhân vật cha tôi đã có cách giải quyết thế nào đối với sự kiện thứ hai?
Phương pháp giải:
Đọc hiểu văn bản để thực hiện
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của đoạn đối thoại giữa cha tôi và bác thợ:
- Thể hiện tính cách của hai nhân vật:
Bác thợ: Tận tụy, chu đáo với công việc
Cha tôi: Quan tâm, trân trọng người lao động
- Góp phần đẩy mạnh tình tiết câu chuyện: Đoạn đối thoại giúp giải thích lý do bác thợ quay lại nhà, tạo ra sự bất ngờ và thú vị cho người đọc.
Cách giải quyết của cha tôi đối với sự kiện thứ hai:
- Cha tôi cảm động trước hành động của bác thợ.
- Ông lấy thêm tiền biếu bác để thể hiện lòng biết ơn và trân trọng.
- Cùng con đứng nhìn theo bác thợ thể hiện sự quan tâm và kính trọng.
Đánh giá cách giải quyết của cha tôi: Cách giải quyết của cha tôi là phù hợp và hợp lý, nó thể hiện sự tinh tế và thấu hiểu của cha tôi đối với lòng yêu nghề của bác thợ, nó cũng thể hiện sự giáo dục tốt đẹp mà cha tôi dành cho con.
6
Trả lời Câu hỏi 6 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Nêu tác dụng của việc kết hợp giữa tự sự và miêu tả, biểu cảm trong truyện.
Phương pháp giải:
Tìm các yếu tố tự sự và miêu tả, biểu cảm và rút ra nhận xét
Lời giải chi tiết:
Tác dụng của việc kết hợp giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm:
- Làm cho câu chuyện thêm sinh động, hấp dẫn và có chiều sâu.
- Giúp người đọc hiểu rõ hơn về nhân vật, cảnh vật và sự việc trong câu chuyện.
- Thể hiện rõ hơn chủ đề và ý nghĩa của tác phẩm.
7
Trả lời Câu hỏi 7 Hướng dẫn phân tích VB trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Em rút ra được những lưu ý gì khi viết một truyện kể sáng tạo?
Phương pháp giải:
Đọc hiểu văn bản để thực hiện
Lời giải chi tiết:
Những lưu ý khi viết một truyện kể sáng tạo:
- Xác định chủ đề và nội dung
- Lựa chọn ngôi kể và người kể phù hợp
- Xây dựng nhân vật
+ Tính cách: rõ ràng, thống nhất, phù hợp với hành động và lời nói.
+ Hành động: logic, phù hợp với tính cách và hoàn cảnh.
+ Lời nói: thể hiện tính cách, suy nghĩ và cảm xúc của nhân vật.
- Lựa chọn và sắp xếp các sự kiện:
- Sử dụng các biện pháp nghệ thuật đan xen
- Chú ý đến ngôn ngữ: Sử dụng từ ngữ phù hợp với đối tượng người đọc, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.
Hướng dẫn
Trả lời Câu hỏi Hướng dẫn viết trang 56 SGK Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo
Kể một câu chuyện mà em tưởng tượng trong đó có sử dụng yếu tố miêu tả, biểu cảm
Phương pháp giải:
Dựa vào dàn ý để thực hiện
Lời giải chi tiết:
Chú chim bói cá Pi Pi
Vào một buổi sáng sớm tinh mơ, khi những tia nắng mặt trời đầu tiên vừa ló rạng trên bầu trời, chú chim bói cá nhỏ bé tên là Pi Pi đã thức dậy. Pi Pi sống trong một tổ ấm trên cây cao trong khu rừng già.
Pi Pi có bộ lông màu xanh biếc mượt mà, đôi mắt đen láy tinh nghịch và chiếc mỏ nhỏ nhắn màu đỏ tươi. Chú là một chú chim hiếu động và tò mò, luôn thích khám phá những điều mới mẻ xung quanh.
Hôm nay, Pi Pi quyết định đi dạo một vòng quanh khu rừng. Chú bay qua những tán cây rậm rạp, những bông hoa rực rỡ và những chú bướm xinh đẹp. Pi Pi cảm thấy vô cùng thích thú và hạnh phúc khi được tự do bay lượn giữa bầu trời rộng lớn.
Bỗng nhiên, Pi Pi nhìn thấy một hồ nước nhỏ lấp lánh ánh nắng. Chú liền bay xuống để uống nước. Khi Pi Pi đang rướn cổ uống nước, chú phát hiện ra một con cá nhỏ đang bơi lội tung tăng dưới hồ.
Pi Pi cảm thấy vô cùng thèm thuồng con cá nhỏ. Chú nghĩ bụng: "Mình phải bắt con cá này để ăn". Pi Pi liền tập trung hết sức lực và lao xuống hồ nước. Chú mổ liên tục vào con cá nhưng con cá quá nhanh nhẹn nên Pi Pi không thể bắt được.
Pi Pi thử nhiều lần nhưng đều thất bại. Chú bắt đầu cảm thấy buồn bã và nản lòng. Pi Pi nghĩ rằng mình không bao giờ có thể bắt được con cá này.
Đúng lúc đó, một chú chim đại bàng to lớn bay ngang qua hồ nước. Chú đại bàng nhìn thấy Pi Pi đang cố gắng bắt cá và mỉm cười nói: "Con chim nhỏ bé kia ơi, con sẽ không bao giờ bắt được con cá đó đâu. Con cá đó quá nhanh nhẹn và mạnh mẽ. Con nên đi tìm kiếm thức ăn ở nơi khác."
Pi Pi nghe lời chú đại bàng và bay đi tìm kiếm thức ăn ở nơi khác. Chú bay qua những cánh đồng lúa chín vàng, những vườn trái cây sai trĩu quả và cuối cùng Pi Pi cũng tìm được một con sâu béo mập. Pi Pi vui vẻ ăn con sâu và cảm thấy vô cùng hài lòng.
Từ đó, Pi Pi không bao giờ cố gắng bắt những con cá quá lớn nữa. Chú biết rằng mình phải biết lượng sức mình và chỉ nên cố gắng những việc mà mình có thể làm được. Pi Pi tiếp tục sống một cuộc sống vui vẻ và hạnh phúc trong khu rừng già.
Câu chuyện về chú chim bói cá Pi Pi là một câu chuyện ý nghĩa về lòng dũng cảm, sự kiên trì và biết lượng sức mình. Câu chuyện cũng dạy cho chúng ta bài học rằng không nên tham lam và nên biết trân trọng những gì mình đang có.