Bài 25. Lipid và chất béo trang 124, 125, 126 Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều

MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 124 SGK KHTN 9 Cánh diều

Quan sát hình 25.1 và chỉ ra những loại thực phẩm giàu chất béo. Vậy chất béo là gì? Chất béo có vai trò gì đối với cơ thể người và sử dụng chất béo như thế nào để có lợi ích cho sức khỏe?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về lương thực, thực phẩm trong khoa học tự nhiên 6

Lời giải chi tiết:

Trong hình 25.1: các sản phẩm dầu ăn, lạc giàu chất béo. 

Chất béo là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không tan trong nước nhưng tan được trong một số dung môi hữu cơ

Chất béo tham gia vào cấu tạo tế bào và là thành phần chính của màng tế bào, được tích lũy trong mô mỡ làm nguồn dự trữ năng lượng quan trọng của cơ thể

Câu hỏi 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 124 SGK KHTN 9 Cánh diều

Trong tự nhiên lipid có ở đâu?

Phương pháp giải:

Dựa vào khái niệm lipid

Lời giải chi tiết:

Trong tự nhiên, lipid có trong dầu mỡ, sáp, trong cơ thể con người.

Câu hỏi 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 124 SGK KHTN 9 Cánh diều

Lipid tan được trong các dung môi nào sau đây: nước, dầu hỏa, benzene?

Phương pháp giải:

Dựa vào trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí của lipid

Lời giải chi tiết:

Lipid tan được trong dầu hỏa và benzene.

Câu hỏi 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 124 SGK KHTN 9 Cánh diều

Lipid tham gia cấu tạo nên bộ phận nào của tế bào?

Phương pháp giải:

Dựa vào khái niệm của lipid

Lời giải chi tiết:

Lipid tham gia vào cấu tạo của màng tế bào.

CH

Trả lời câu hỏi trang 125 SGK KHTN 9 Cánh diều

Quan sát các hình 25.3 và 25.4, nêu nhận xét về khả năng hòa tan của chất béo trong nước, xăng

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 25.3 và 25.4

Lời giải chi tiết:

Dầu ăn không tan trong nước nhưng tan tốt trong xăng.

LT1

Trả lời câu hỏi Luyện tập 1 trang 125 SGK KHTN 9 Cánh diều

Viết công thức cấu tạo của một loại chất béo được tạo thành từ oleic acid (C₁₇H₃₃COOH) và glycerol.

Phương pháp giải:

Dựa vào cấu tạo của chất béo

Lời giải chi tiết:

3C₁₇H₃₃COOH + C₃H₅(OH)₃ \( \to \)(C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ + 3H₂O

LT2

Trả lời câu hỏi Luyện tập 2 trang 125 SGK KHTN 9 Cánh diều

Viết phương trình hóa học của phản ứng xà phòng hóa xảy ra khi đun nóng dung dịch NaOH với chất béo sau:

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hóa học của chất béo

Lời giải chi tiết:

Câu hỏi 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 126 SGK KHTN 9 Cánh diều

Kể tên một số loại thực phẩm có chứa chất béo được sử dụng trong bữa ăn hằng ngày.

Phương pháp giải:

Dựa vào trạng thái tự nhiên của chất béo

Lời giải chi tiết:

Một số thực phẩm có chứa chất béo sử dụng trong bữa ăn: dầu ăn, mỡ, lạc, vừng,…

Câu hỏi 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 126 SGK KHTN 9 Cánh diều

Theo khuyến nghị trong độ tuổi từ 15 đến 19, nhu cầu chất béo hằng ngày đối với nam là 63 – 94g, đối với nữ là 53 – 79g. Hãy tính tổng lượng chất béo cần thiết cho bản thân trong một tháng (30 ngày).

Phương pháp giải:

Dựa vào sử dụng chất béo một cách hợp lí để có lợi cho sức khỏe

Lời giải chi tiết:

Tổng lượng chất béo của nam độ tuổi 15 – 19 trong 1 tháng là: 63.30 – 94.30 = 1890 – 2820 g

Tổng lượng chất béo của nữ độ tuổi 15 – 19 trong 1 tháng là: 53.30 – 79.30 = 1590 – 2370g

VD

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 126 SGK KHTN 9 Cánh diều

Để có lợi cho sức khỏe, cần chú ý điều gì khi sử dụng chất béo trong khẩu phần ăn hằng ngày?

Phương pháp giải:

Dựa vào sử dụng chất béo một cách hợp lí để có lợi cho sức khỏe

Lời giải chi tiết:

Để đảm bảo có lợi cho sức khỏe, cần sử dụng chất béo một cách hợp lí:

+ Đảm bảo lượng chất béo cần thiết trong khẩu phần ăn hằng ngày phù hợp với lứa tuổi, giới tính và đặc thù nghề nghiệp

+ Đảm bảo cân đối giữa tỉ lệ chất béo có nguồn gốc động vật và chất béo có nguồn gốc thực vật.

Lý thuyết