Bài 1. Thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình trang 5, 6, 7, 8, 9, 10 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

KĐ

Trả lời câu hỏi Khởi động trang 5 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

 Kể tên các thiết bị đóng cắt và lấy điện có trong mạng điện ở Hình 1.1.

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh và vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Các thiết bị đóng cắt và lấy điện có trong mạng điện ở Hình 1.1 là:

- Công tắc.

- Cầu dao

- Ổ điện.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 5 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Quan sát Hình 1.2 và mô tả cấu tạo công tắc.

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh và vận dụng kiến thức trong bài để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Mô tả cấu tạo của công tắc:

- Vỏ: thường làm bằng nhựa

- Nút bật tắt : thường làm bằng nhựa

- Các cực nối điện: làm bằng đồng

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 5 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Trên vỏ công tắc có ghi 6 A - 250 V. Hãy giải thích ý nghĩa thông số kĩ thuật đó.

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh và vận dụng kiến thức trong bài để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Giải thích ý nghĩa thông số kĩ thuật trên vỏ công tắc:

- 6A: Dòng điện định mức là 6A.

- 250 V: Điện áp định mức là 250 V.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 6 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Trên cần đóng cắt hoặc vỏ của cầu dao có ghi 15 A - 600 V. Hãy giải thích ý nghĩa thông số kĩ thuật đó.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Ý nghĩa thông số kĩ thuật trên cần đóng cắt hoặc vỏ của cầu dao:

- 600 V là điện áp định mức của cầu dao

- 15A là dòng điện định mức của cầu dao.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 6 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

So sánh chức năng của aptomat với cầu dao. Từ đó, nêu ưu điểm của aptomat.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

- So sánh chức năng của Aptomat và cầu dao:

+ Giống nhau: đều là thiết bị đóng cắt.

+ Khác nhau:

• Cầu dao: đóng cắt điện bằng tay, có tác dụng đóng ngắt dòng điện khi mạch điện bị quá tải hoặc gặp phải tình trạng ngắn mạch.

• Aptomat: đóng cắt tự động khi sự cố mạch điện xảy ra trong hệ thống điện mà nó quản lý, có tính năng vượt trội so với cầu dao.

- Ưu điểm của Aptomat là:

+ Tự động đóng ngắt khi không may xảy ra các sự cố về điện trong mạch điện.

+ Khắc phục hiện tượng cháy nổ ở các thiết bị điện.b

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 7 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Trên vỏ của aptomat có ghi 10A – 240 V, giải thích ý nghĩa thông số kĩ thuật đó.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Ý nghĩa thông số kĩ thuật ghi trên vỏ của aptomat là:

- 20 A: dòng điện định mức là 15 A.

- 240 V: điện áp định mức là 240 V.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 7 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Kể tên một số đồ dùng điện trong gia đình thường lấy điện qua ổ cắm điện.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Một số đồ dùng điện trong gia đình thường lấy điện qua ổ cắm điện:

- Đèn điện

- Tivi

- Máy nghe nhạc.

- Máy giặt

- Ấm đun nước.

- Nồi cơm điện

- Máy tính

- Máy sấy tóc

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 8 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

 Các bộ phận của ổ cắm điện được làm bằng vật liệu gì?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Vật liệu chế tạo các bộ phận của ổ cắm điện:

- Đối với phần vỏ: thường làm bằng nhựa hoặc sứ.

- Đối với các cực tiếp điện: làm bằng đồng.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 8 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Trên vỏ ổ cắm điện kéo dài có ghi 15 A - 250 V, giải thích ý nghĩa thông số kĩ thuật đó.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Ý nghĩa thông số kĩ thuật trên vỏ ổ cắm điện:

- 15A: Dòng điện định mức là 15 A

- 250V: Điện áp định mức là 250 V

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 8 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Tại sao không nối quạt để bàn trực tiếp với nguồn điện mà phải nối với phích cắm điện để lấy điện?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Người ta không nối quạt để bàn trực tiếp với nguồn điện mà phải nối với phích cắm điện để lấy điện vì một số lí do sau:

- Nối quạt trực tiếp vào đường dây điện thì quạt sẽ hoạt động 24/24 sẽ gây nguy hiểm.

- Nếu cố định quạt vào mạch điện thì không thuận tiện trong sử dụng, không thể di chuyển sang vị trí khác.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 8 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Giải thích ý nghĩa thông số 10 A - 250 V ghi trên vỏ phích cắm điện. Vì sao khi sử dụng cần lựa chọn phích cắm điện có thông số kĩ thuật phù hợp với ổ cắm điện?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

- Ý nghĩa thông số ghi trên vỏ phích cắm điện là:

+ 10 A: Dòng điện định mức là 10 A.

+ 250 V: Điện áp định mức là 250 V

- Khi sử dụng cần lựa chọn phích cắm điện có thông số kĩ thuật phù hợp với ổ cắm điện để đảm bảo an toàn khi sử dụng.

LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 9 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

1. Nêu chức năng của thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình.

2. a) Tìm hiểu một số thiết bị đóng cắt và lấy điện theo mẫu gợi ý dưới đây (Bảng 1.1).

- Nêu tên các bộ phận chính của thiết bị đóng cắt và lấy điện.

- Đọc các thông số kĩ thuật ghi trên thiết bị đóng cắt và lấy điện. Giải thích ý nghĩa những thông số kĩ thuật đó.

Bảng 1.1. Tìm hiểu cấu tạo, thông số kĩ thuật

của một số thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình

b) Đánh giá kết quả tìm hiểu theo các tiêu chí trong Phiếu đánh giá (Bảng 1.2) sau:

Bảng 1.2. Đánh giá kết quả tìm hiểu thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

1.

- Chức năng của thiết bị đóng cắt: là bảo vệ hệ thống điện khỏi các nguy cơ như quá tải, ngắn mạch và các sự cố điện khác. Khi dòng điện vượt quá mức cho phép, thiết bị đóng cắt sẽ ngắt mạch, ngăn chặn dòng điện tiếp tục lưu thông qua mạch điện, giúp ngăn chặn nguy cơ gây ra sự cố, bảo vệ thiết bị và người sử dụng.

- Chức năng của thiết bị lấy điện: là cung cấp điện năng từ nguồn điện đến các thiết bị điện trong gia đình hoặc trong môi trường làm việc; cung cấp điện an toàn thông qua các chân cắm, nơi mà các thiết bị điện có thể được kết nối một cách dễ dàng và an toàn; tránh tình trạng ngắn mạch hoặc va đập.

2. a)

b)

VD

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 10 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

1. Quan sát và nhận biết các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình em.

2. Tìm hiểu và chia sẻ thông tin về chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của aptomat chống rò (giật) trong gia đình.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức trong bài và kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

1. Các thiết bị đóng cắt và lấy điện trong gia đình em:

- Cầu dao

- Aptomat

- Phích cắm điện

2. Chức năng, cấu tạo, thông số kĩ thuật của aptomat chống rò (giật) trong gia đình:

- Chức năng: Aptomat phát hiện dòng rò điện vượt quá mức an toàn sẽ tự động ngắt mạch, cắt nguồn điện để ngăn chặn nguy cơ giật điện cho người sử dụng.

- Cấu tạo gồm:

+ Cảm biến dòng rò

+ Bộ cắt ngắt mạch

- Thông số kỹ thuật:

+ Công suất chịu tải: thường từ 6A đến 63A.

+ Điện áp định mức: thường là 250V

+ Dòng rò điện định mức (IΔn): thường là 30mA hoặc 100mA.