Bài 21. Sơ lược về phức chất trang 142, 143, 144 Hóa 12 Cánh diều

Câu hỏi trang 142

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 142 SGK Hóa 12 Cánh diều

Thuốc thử Tollens chứa hợp chất có công thức là [Ag(NH₃)₂]OH, có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc với aldehyde.

Phân tử [Ag(NH₃)₂]OH hoặc cation [Ag(NH₃)₂]⁺ đều được gọi là phức chất. Vậy phức chất là gì? Phức chất có cấu tạo như thế nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào khái niệm và cấu tạo của phức chất.

Lời giải chi tiết:

Phức chất là hợp chất có chứa nguyên tử trung tâm và các phối tử. Các phối tử sắp xếp một cách xác định xung quanh nguyên tử trung tâm, tạo ra các dạng hình học khác nhau. Các dạng hình phổ biến là tứ diện, vuông phẳng và bát diện.

LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 143 SGK Hóa 12 Cánh diều

Từ công thức Lewis của NH₃, giải thích vì sao phân tử này có thể đóng vai trò là phối tử: 

Phương pháp giải:

Dựa vào khái niệm phối tử: là các phân tử hoặc anion đã cho cặp electron chưa liên kết

Lời giải chi tiết:

Trong phân tử NH₃, nguyên tử nitrogen có cặp electron chưa kiên kết nên có thể cho cặp electron này và đóng vai trò là phối tử.

CH

Trả lời câu hỏi trang 143 SGK Hóa 12 Cánh diều

Hãy chỉ ra nguyên tử trung tâm và phối tử trong phức chất (3)

Phương pháp giải:

Dựa vào khái nhiệm về phối tử và nguyên tử trung tâm.

Lời giải chi tiết:

Trong phức chất (3):

+ Nguyên tử trung tâm là Pt

+ Phối tử là: Cl^- và NH₃

LT1

Trả lời câu hỏi Luyện tập 1 trang 144 SGK Hóa 12 Cánh diều

Khi cho copper(II) sulfate vào nước thì hình thành phức chất bát diện với các phối tử là 6 phân tử H₂O.

a) Viết công thức của phức chất.

b) Vẽ dạng hình học của phức chất trên.

Phương pháp giải:

Dựa vào dạng hình học của phức chất.

Lời giải chi tiết:

a) Cu²⁺ + 6H₂O \( \to \)[Cu(OH₂)₆]²⁺

b) Hình dạng hình học của phức chất trên là:

LT2

Trả lời câu hỏi Luyện tập 2 trang 144 SGK Hóa 12 Cánh diều

Thực nghiệm xác nhận phức chất [Zn(OH)₄]^2- có dạng hình học tứ diện. Hãy vẽ dạng hình học của phức chất trên.

Phương pháp giải:

Dựa vào dạng hình học của phức chất.

Lời giải chi tiết:

Dạng hình học của phức chất [Zn(OH)₄]^2- là:

Bài tập 1

Trả lời câu hỏi Bài tập 1 trang 145 SGK Hóa 12 Cánh diều

Cho một phức chất có công thức [Fe(OH₂)₆](NO₃)₃.3H₂O. Chỉ ra nguyên tử trung tâm và phối tử của phức chất trên.

Phương pháp giải:

Dựa vào khái niệm của phối tử và nguyên tử trung tâm.

Lời giải chi tiết:

+ Nguyên tử trung tâm là Fe

+ Phối tử: H₂O

Bài tập 2

Trả lời câu hỏi Bài tập 2 trang 145 SGK Hóa 12 Cánh diều

Hãy chỉ ra liên kết cho – nhận trong phức chất [PtCl₄]^2-.

Phương pháp giải:

Liên kết giữa nguyên tử trung tâm và phối tử trong phức chất là liên kết cho – nhận: phối tử cho cặp electron chưa liên kết vào orbital trống của nguyên tử trung tâm.

Lời giải chi tiết:

Liên kết cho – nhận trong phức chất [PtCl₄]^2- là liên kết giữa nguyên tử trung tâm Pt²⁺ và phối tử Cl^-.

Bài tập 3

Trả lời câu hỏi Bài tập 3 trang 145 SGK Hóa 12 Cánh diều

Mỗi phát biểu dưới đây là đúng hay sai?

(1) Phức chất có thể mang điện tích hoặc không mang điện tích

(2) Phức chất mà nguyên tử trung tâm tạo 4 liên kết với các phối tử luôn có dạng hình học là tứ diện

(3) Giống như phân tử amionia (), phân tử methyl amine () cũng có thể đóng vai trò là phối tử do các cặp electron chưa liên kết.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về phức chất.

Lời giải chi tiết:

(1) đúng

(2) sai, ngoài dạng hình học là tứ diện còn dạng hình vuông phẳng.

(3) đúng

Lý thuyết