Bài 18. Mạch xử lí tín hiệu tương tự trang 90, 91, 92, 93 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 90 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Quan sát Hình 18.1 và cho biết tín hiệu tạo ra của các thiết bị khi hoạt động là tín hiệu gì?

Phương pháp giải:

Quan sát Hình 18.1.

Lời giải chi tiết:

1. Loa: tín hiệu âm thanh

2. Bóng đèn: tín hiệu ánh sáng

3. TV: tín hiệu âm thanh và ánh sáng.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 90 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Tín hiệu như thế nào được gọi là tín hiệu tương tự?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về tín hiệu tương tự.

Lời giải chi tiết:

Tín hiệu tương tự là tín hiệu có biên độ biến đổi liên tục theo thời gian.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 90 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Tín hiệu tương tự thường được biểu diễn như thế nào?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về tín hiệu tương tự.

Lời giải chi tiết:

Thường được biểu diễn thông qua điện áp hoặc dòng điện.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 91 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Vai trò của mạch khuếch đại là gì?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về mạch khuếch đại tín hiệu.

Lời giải chi tiết:

Mạch khuếch đại tín hiệu là mạch điện tử làm tăng cường biên độ tín hiệu mà không làm thay đổi dạng tín hiệu.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 91 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Cho biết mạch khuếch đại âm thanh ở Hình 18.4 hoạt động như thế nào?

Phương pháp giải:

Quan sát Hình 18.4.

Lời giải chi tiết:

Mạch khuếch đại tín hiệu âm thanh nhận tín hiệu âm thanh ở đầu vào là điện áp Uvào, nhờ các điện trở và transistor T làm việc ổn định ở chế độ khuếch đại cùng với các tụ ghép tín hiệu đầu vào và đầu ra khiến tín hiệu âm thanh ở đầu ta có biên độ Ura=k. Uvào.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 92 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Vai trò của mạch điều chế là gì?

Phương pháp giải:

 Vận dụng kiến thức về Mạch điều chế tín hiệu.

Lời giải chi tiết:

Mạch điều chế có vai trò quan trọng trong truyền dẫn tín hiệu đi xa.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 92 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Cho biết mạch điều chế tín hiệu âm thanh ở Hình 15.8 hoạt động như thế nào?

Phương pháp giải:

Quan sát Hình 15.8.

Lời giải chi tiết:

Mạch gồm 2 đầu vào, sóng cao tần tới cực B và sóng âm thanh tới cực E của transistor. Các điện trở giúp ổn định chế độ làm việc của transistor, khuếch đại sóng mang và hệ số khuếch đại thay đổi theo biên độ tín hiệu âm thanh. Tín hiệu đầu ra trên cực C có tần số của sóng mang và biên độ thay đổi theo sóng âm thanh.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 93 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Nêu vai trò của mạch giải điều chế âm thanh.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về mạch giải điều chế tín hiệu.

Lời giải chi tiết:

Khi sóng điều chế truyền đến nơi thu thì cần mạch giải điều chế tách tín hiệu cần truyền ra khỏi sóng mang.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 93 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Vì sao sóng ra của mạch giải điều chế âm thanh bằng diode có dạng như Hình 18.7.

Phương pháp giải:

Quan sát Hình 18.7.

Lời giải chi tiết:

Sóng điều chế Uvào đi vào mạch điều chế, khi qua diode chỉ thành phần dương của sóng đi qua được. Sau đó, mạch lọc R-C giúp loại bỏ tín hiệu tần số lớn nên tín hiệu đầu ra Ura có dạng tín hiệu âm thanh cần thu.

LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 93 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

So sánh chức năng của các mạch khuếch đại, điều chế và giải điều chế.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về các loại mạch xử lí tín hiệu.

Lời giải chi tiết:

Mạch khuếch đại:

• Chức năng chính: Tăng cường độ tín hiệu điện.

• Hoạt động: Nhận tín hiệu đầu vào có biên độ nhỏ, sau đó xử lý và tạo ra tín hiệu đầu ra có biên độ lớn hơn, giữ nguyên tần số và dạng sóng của tín hiệu đầu vào.

• Ứng dụng: Được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị điện tử như tivi, máy thu âm, loa, v.v. để tăng cường độ tín hiệu âm thanh hoặc hình ảnh trước khi truyền đến người dùng.

Mạch điều chế:

• Chức năng chính: Gán tín hiệu thông tin (tín hiệu cần truyền tải) lên sóng mang cao tần để truyền đi xa.

• Hoạt động: Kết hợp tín hiệu thông tin với sóng mang cao tần, thay đổi một số đặc điểm của sóng mang (như biên độ, tần số, pha) theo tín hiệu thông tin.

• Ứng dụng: Được sử dụng trong các hệ thống truyền thông như phát thanh, truyền hình, viễn thông di động để biến đổi tín hiệu thông tin thành dạng phù hợp cho việc truyền tải qua môi trường truyền dẫn.

Mạch giải điều chế:

• Chức năng chính: Tách tín hiệu thông tin ra khỏi sóng mang cao tần đã được điều chế.

• Hoạt động: Ngược với quá trình điều chế, mạch giải điều chế xử lý tín hiệu thu được để loại bỏ sóng mang và lấy lại tín hiệu thông tin gốc.

• Ứng dụng: Được sử dụng trong các hệ thống thu âm thanh, hình ảnh để phục hồi tín hiệu thông tin từ sóng vô tuyến thu được.

HTKT

Trả lời câu hỏi Hình thành kiến thức trang 93 SGK Công nghệ 12 Cánh diều

Tìm hiểu ứng dụng của các mạch xử lí tín hiệu trong máy thu thanh.

Phương pháp giải:

 Vận dụng kiến thức thực tế.

Lời giải chi tiết:

Mạch giải điều chế âm thanh là một bộ phận thiết yếu trong hệ thống thu phát sóng âm thanh, có chức năng chính là tách tín hiệu âm thanh gốc (thông tin hữu ích) ra khỏi sóng mang cao tần (sóng vô tuyến) đã được điều chế tại trạm phát. Nhờ vậy, người nghe có thể cảm nhận được âm thanh một cách rõ ràng và trung thực.