Ôi quê hương xanh biếc bóng dừa Có ngờ đâu hôm nay ta trở lại Quê hương ta tất cả vẫn còn đây Dù người thân đã ngã xuống đất này Ta lại gặp những mặt người ta yêu biết mấy Ta nhìn ta, ta ngắm, ta say Ta run run nắm những bàn tay Thương nhớ

Đoạn thơ “Trở về quê nội” của Lê Anh Xuân là một tác phẩm đầy tâm tư và tính nghệ thuật cao, không chỉ thể hiện tình yêu quê hương mãnh liệt mà còn khắc họa sự trở về đầy cảm xúc của con người sau những năm tháng xa cách và chịu đựng đau thương vì chiến tranh. Bài thơ mang đến cho người đọc cảm giác sâu sắc về nỗi nhớ quê hương, sự gắn bó mật thiết với nơi chôn rau cắt rốn, đồng thời thể hiện tinh thần lạc quan và bất khuất của con người Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh.

Trước tiên, nội dung của đoạn thơ chủ yếu xoay quanh cảm xúc của tác giả khi trở về quê hương, nơi có hình ảnh bóng dừa xanh biếc, thể hiện vẻ đẹp yên bình và thanh bình của quê nhà. Hai câu đầu “Ôi quê hương xanh biếc bóng dừa / Có ngờ đâu hôm nay ta trở lại” không chỉ gợi lên hình ảnh thân thuộc mà còn chứa đựng niềm vui sướng, hạnh phúc khi trở về, dù cho nơi đây cũng đã từng trải qua những đau thương và mất mát. Hình ảnh “bóng dừa” gợi nhắc đến sự tươi đẹp, trong sạch của quê hương, điều mà tác giả luôn nhớ và khao khát.

Chỉ với những hình ảnh gần gũi và giản dị, Lê Anh Xuân đã khéo léo làm nổi bật sự đối lập giữa quá khứ tươi đẹp và hiện tại đau thương. Câu thơ “Dù người thân đã ngã xuống đất này” không chỉ thể hiện nỗi xót xa khi nghĩ về mất mát do chiến tranh mà còn cho thấy sự hy sinh không thể nào quên của những người đã nằm xuống để gìn giữ quê hương. Điều này càng làm tăng thêm giá trị tinh thần cho đoạn thơ, khi tác giả không chỉ trở về để thưởng thức vẻ đẹp mà còn để tưởng nhớ và tri ân những linh hồn đã vì quê hương mà ra đi.

Sự hài hòa giữa nỗi buồn và niềm vui trong về quê hương được thể hiện qua các hình ảnh và cảm xúc phong phú. Ngay trong những giây phút trở về, tác giả "lại gặp những mặt người ta yêu biết mấy", cho thấy sự kết nối sâu sắc với cái đẹp của tình cảm gia đình, tình bạn, sự gặp gỡ giữa những người sống sót và những người đã mất. Hình ảnh “ta nhìn ta, ta ngắm, ta say” biểu thị cho cảm giác say mê, quyện hòa giữa cảm xúc mãnh liệt với thực tại.

Bên cạnh đó, hình ảnh “Đêm đầu tiên ta ngủ giữa quê hương” thổi hồn vào không gian an yên, gợi lên niềm ấm áp, êm đềm mà quê hương mang lại. Dù bên ngoài là “mưa tầm tã” và “tiếng đại bác gầm rung vách lá”, không khí ấy lại không thể làm phai nhòa đi niềm tự hào và yêu quê hương. Tình yêu ấy đứng vững vượt qua mọi thử thách khắc nghiệt của đời sống chiến tranh.

Về mặt nghệ thuật, Lê Anh Xuân sử dụng ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, đi kèm với nhịp điệu nhẹ nhàng, uyển chuyển, thể hiện sự dung hòa giữa tình cảm và lý tưởng. Biện pháp tu từ như đảo ngữ (“Ôi quê hương ta đẹp quá!”), so sánh, và ẩn dụ không chỉ tăng thêm tính hình tượng cho tác phẩm mà còn giúp người đọc cảm nhận rõ hơn về tình yêu quê hương da diết.

Tóm lại, đoạn thơ không chỉ đơn thuần là một bản tâm ca về quê hương mà còn là bức tranh sống động về tinh thần của người Việt Nam trong kháng chiến. Qua đó, tác giả Lê Anh Xuân không chỉ khẳng định tình yêu quê hương mà còn truyền tải thông điệp về lòng kiên trung và tính bất khuất của con người Việt Nam, một niềm tin mãnh liệt vào tương lai tươi sáng dù vẫn phải đương đầu với những khó khăn, thử thách của hiện tại.